Pleurothallis
Tông: Epidendrea
Tông phụ: Pleurothallidinae
Phân bố: Khoảng 1.000 loài ở Mexico, Trung và Nam Mỹ, quần đảo Indies.
Lan biểu sinh, thạch lan hoặc địa lan, mọc thảnh bụi hoặc bó lan. Thân thường đứng thẳng, bao bọc bởi lớp vỏ lụa dạng ống, trên đỉnh có 1 lá. Lá có hoặc không có cuống lá, hình dạng lá không nhất định. Vòi hoa ngắn, không phân nhánh, phát xuất từ một cái mo (tương tự mo cau), có 1 đến nhiều hoa, hoa nhỏ. Các lá đài gần như bằng nhau. Lá đài hai bên dính liền nhau một phần hoàn bộ chiều dài của chúng, các cánh hoa nhỏ hơn lá đài. Môi liền hoặc có ba thùy, đôi khi có móng. Trụ hoa thường có cánh. Khối phấn 2.
Cách đây ít năm, khi phân tích ADN, nhiều loài từng thuộc Plerothallis đã được chuyển sang giống khác, như Stelis và Specklinia, và rất có thể sẽ có sự điều chỉnh lần nữa sắp xảy ra.
CÁCH TRỒNG
Hầu hết các loài thuộc Pleurothallis đều yêu độ ẩm cao, bóng râm vừa phải, quanh năm thông thoáng. Chúng có thể được trồng ghép hoặc trồng trong chậu với chất trồng dựa trên các mảnh vỏ cây nhỏ, dưới khí hậu mát hoặc nhiệt độ trung bình, điều đó phụ thuộc vào nơi sinh trưởng của chúng. Nhiều loài trong đó, ra hoa liên tục trong năm.
Pleurothallis allenii
Cây nhỏ. Lá hình ê-lip. Vòi hoa có 1 hoa, hoa to chừng 1 cm, màu đỏ tía, riềm màu vàng, lá đài hai bên dính liền với nhau ở phần đầu .
Lan biểu sinh, trong rừng, trên độ cao 550- 1.000 m, ở Panama
Pleurothallis cordata
Lá hình trái tim. Vòi hoa có 1 hoa, mặc dầu có vài hoa mọc cùng nhau, hoa nằm trên phần đầu của lá. Hoa nhỏ, màu sắc khác nhau, từ đỏ tía đậm đến màu cam, môi màu đỏ tía.
Lan biểu sinh hoặc thạch lan trong rừng, trên độ cao 500-3.100 m, ở Bolivia, Colombia, Ecuador, Peru, Venezuela Pleurothallis crocodiliceps.
Thân cây dẹp dần lên tới ngọn. Lá dài 12 cm, rộng 5 cm, hình trứng. Vòi hoa dài 6 cm, phát xuất từ gốc, có 1 hoa, hoa dài chừng 1 cm, màu trắng hoặc vàng, đôi khi có đốm màu đỏ tía.
Môi màu đỏ tía đậm.
Lan biểu sinh, trong các khu rừng nhiều mưa và mây phủ, trên độ cao 900-1.900 m, ở Mexico, Trung và Nam Mỹ.
Pleurothallis gargantua
Một trong những loài lan lớn nhất, thuộc giống này. Thân cao 25-55 cm, lá hình trái tim, dài 30 cm, rộng 15 cm. Vòi hoa có 1 hoa, hoa nằm trên mặt trên của lá, hoa dài chừng 7,5 cm (có thể là loài có hoa lớn nhất trong giống này), hoa màu đỏ tía đậm, lá đài sau có khi là màu hồng với những vạch màu đậm hơn.
Địa lan, trong rừng ở đồi dốc, trên độ cao khoảng 1.500-2.500 m, ở Ecuador.
Pleurothallis imperialis
Một loài lan cứng cáp, cao 25-45 cm, lá lớn, hình trái tim. Hoa nằm trên mặt lá, dài 4-5 cm, lá đài sau màu vàng, ở chân ánh lên màu hồng đỏ tía, lá đài sau nằm phủ lên cả bông hoa. Lan biểu sinh, trong rừng hoặc địa lan mọc bên đường đi, trên độ cao 300-2.200 m, ở Ecuador.
Pleurothallis loranthophylia
Lá gấp nếp, dài 10 cm, rộng 3,5 cm. Vòi hoa 10-15 cm, vòi hoa uốn cong, có nhiều hoa mọc rời rạc, các hoa cùng một thời điểm. Hoa dài chừng 2 cm, cánh hoa vàng, trong mờ, có những đốm màu đỏ tía rõ rệt.
Lan biểu sinh, trong các khu rừng nhiều mưa và mây phủ, trên độ cao 600-2.050 m, ở Trung và Nam Mỹ.
Pleurothallis marthae
Cây cao 12-18 cm, lá hình trái tim nằm ngang.
Vòi hoa có 1 hoa, nhưng do có nhiều vòi hoa phát xuất cùng lúc nên hoa tạo thành từng nhóm nằm trên mỗi lá. Hoa dài chừng 5 cm, không nở hết cỡ, có màu sắc khác nhau, nhưng thường có màu hồng xỉn hoặc hồng đậm.
Lan biểu sinh, trong rừng ở Colombia.
Pleurothallis palliolata
Thân cao 8-17 cm. Lá hình trứng nằm ngang, dai cm, rộng 4 cm. Vòi hoa có 1 hoa, hoa dài chừng 15 mm. Các lá đài màu vàng, có những đường kẻ màu nâu đỏ. Lá đài sau trông rất giống cái túi. Cánh hoa và môi màu đỏ.
Lan biểu sinh, trong rừng nhiều mưa và mây phủ trên độ cao 1.00-2.100 m, ở Costa Rica.
Pleurothallis platystachys
Vòi hoa dài 25 cm, có nhiều hoa, hoa mọc đối xứng và nở cùng một lúc, một phần của hoa bị lá bắc che khuất. Các lá đài màu vàng, cánh hoa và môi màu đỏ tía.
Lan biểu sinh, trong các khu rừng nhiều mưa, trên độ cao 80-1.650 m, ở Brasil.
Pleurothallis pruinosa
Thân dài 8 cm. Lá dài 5 cm, rộng 1 cm. Vòi hoa dài 2-4 cm, có ít hoa, hoa nở cùng lúc, hoa to chừng 6 mm, màu vàng xỉn đến ngả xanh.
Lan biểu sinh, trong các khu trồng trọt, trong rừng nhiều mưa, trên độ cao 150-2.700 m, ở Trung và Nam Mỹ và quần đảo Indies.
Pleurothallis ruscifolia
Thân cao 40 cm. Lá đứng thằng, dài 30 cm, rộng 6 cm. Vòi hoa dài 20 cm, buông rủ, có ít hoa, có một số vòi hoa phát xuất cùng thời điểm, hoa dài 2cm, màu xanh đến màu vàng xỉn. Đây là loài đặc trưng của giống này.
Lan biểu sinh, trong các khu rừng nhiều mưa và mây phủ, trên độ cao 0-2.000 m, ở Trung và Nam Mỹ, quần đảo Indies.
Pleurothallis secunda
Vòi hoa dài 20 cm, có một số hoa, hoa dài chừng 15 mm, màu hồng xỉn, có đường kẻ màu hồng đậm.
Lan biểu sinh, trong rừng, trên độ cao 600- 3.200 m, ở Nam Mỹ.
Nguồn tài liệu: SÁCH HOA LAN ( của Bác Phạm Tiến Khoa )
