Cách trồng Cát lan – Lan Cattleya
Nguon : kenhantan.com ( của Bác Phạm Tiến Khoa )
Lan Cattleya
Phân loại, nguồn gốc, xuất xứ và cách trồng lan Cattleya.
Tông:
Tông phụ:
Phân bố:
Gần như toàn bộ 50 loài và một số đáng kể loài lai trong tự nhiên đều ở Nam Mỹ, có 1 loài ở Trung Mỹ.
Nguồn gốc tên gọi:
Đặt theo tên của ông William Cattley, người đầu tiên cho cây Cattleya labiate ra hoa trong vườn nhà (từ đó trở thành một loài mẫu của giống này).
Là giống lan biểu sinh hoặc thạch lan, với những giả hành hướng lên trên, có hình ống, hình con quay hoặc hình cái chùy. Có 1-2 lá trên đỉnh, ít khi có 3 lá, lá dầy và dai, hình thuôn. Vòi hoa không phân nhánh, xuất hiện trong một cái bao dầy vỏ, ở nước ta thường gọi là lưỡi mèo, chỉ có một ít hoa, hoa to, màu rực rỡ, có hương thơm. Các lá đài đều giống nhau, cánh hoa thường rộng hơn. Môi thường có ba thùy, hình ống khói. Mép của thùy giữa thường gợn sóng. Trụ hoa dài. Khối phấn: 4.
Hầu hết các loài thuộc giống Cattleya đều xuất hiện với một dải màu rộng mà nhiều cây đã được chọn vẫn còn hiện hữu, chúng dùng để lai tạo với những loài cùng trong một giống hoặc lai chúng với các loài thuộc giống khác, với những giống có quan hệ như Brassia, Laelia, Rhyncholaelia vàSophronitis. Nhiều loài lan Cattleya lai với Sophronitis lại cho ra loài lan mới có thân nhỏ hơn nhiều so với bản thân lan Cattleya. Các loài thuộc lan Cattleya và các loài lai với chúng nằm trong số những loài đẹp nhất của các giống lan, song có lẽ ngày nay người ta ít trồng nếu so với trong quá khứ, lúc đó việc trồng lan Cattleya là rất phổ biến, nhất là ở Hoa Kỳ vì họ trồng chúng để kinh doanh hoa cắt cành và hoa cài ngực áo. Lý do đối với việc ít người trồng có thể là do kích thước của cây lan.
Cách trồng lan Cattleya
Lan Cattleya nên được trồng trong chậu hoặc trong giỏ với chất trồng thô để thoát nước tốt, ánh sáng tốt (đây là yếu tố cần thiết để hoa có thể cho hoa), đặt chúng ở nơi thông gió tốt, tưới nhiều nước và bón đủ phân trong thời gian cây đang phát triển. Khi cây bước vào thời kỳ nghỉ thì giảm lượng nước tưới nếu không bộ rễ sẽ bị hư hại. Có thể thay chậu và tách chiết một khi đã thấy có chồi mới xuất hiện. Hầu hết các loài thuộc lan Cattleya đều ưa nhiệt độ rung bình, song cũng có loài có thể trồng nơi có nhiệt độ ấm áp.
Lan Cattleya luteola.
Lan Cattleya Brassolaelio.
Phân Loại Hoa Lan Cattleya
Nguồn : vuonhoalan.net
Lan Cattleya có vẻ đẹp đài các, kiêu sa và đặc biệt có mùi hương rất quyến rũ đang trở thành thú chơi thượng đẳng của những người chơi lan. Cattleya có tuổi thọ rất dài, có thể sống đến 20 – 30 năm nếu chăm sóc tốt.
Về phương diện ngoại hình Cattleya có thể chia làm hai nhóm
1. Nhóm một lá
Mỗi cây chỉ mang một lá trên đỉnh. Nhóm này thường cho từ 1-6 hoa trên một phát hoa. Hoa rất lớn với màu sắc rất rực rỡ và thơm, ví dụ như Cattleya eldorado, gaskelliana, labiata, lueddemanniana, mendelii, mossiae, percivaliana, schroederae, trianaei, warscewiczii …
Cattleya eldorado
Cattleya gaskelliana
Thân của nhóm này cao khoảng 8-30cm, lá thường xanh đậm dầy, dai, dài khoảng 20cm, rộng đến 7cm. Phát hoa mang hoa rất to có thể lên đến 25cm đường kính. Cattleya labiata và trianaei là loài tiêu biểu nhất trong nhóm với nhiều loại phụ.
Tuy nhiên bất cứ cái gì cũng đều có sự ngoại lệ. Sự ngoại lệ ở đây là Cattleya luteola mặc dù thuộc nhóm Cattleya Một lá nhưng lại có thân nhỏ và hoa cũng nhỏ.
2. Nhóm hai lá
Mỗi cây mang 2 hay 3 lá trên đỉnh. Nhóm này thường cho hoa nhỏ hơn và mọc thành từng cụm như Cattleya aclandiae, amethystoglossa, aurantiaca, bowringiana, harrisoniana, intermedia, leopoldii, schilleriana, skinneri, walkeriana …
Cattleya aclandiae
Cattleya aurantiaca
Thân của nhóm này ốm hơn nhưng rất cao, trung bình cây cao khoảng 60cm nhưng có loài cao đến 1,5m, mang 2 hoặc 3 lá trên đỉnh. Lá cũng nhỏ hơn, dài khoảng 20cm, màu xanh nhạt.
Phát hoa vươn cao từ một bọc xanh trên đỉnh, mang nhiều hoa có khi lên đến 15 hoa. Hoa nhỏ hơn, chỉ khoảng 10-15cm đường kính và cánh hoa cũng thường thuôn dài hơn.
Trong nhóm Cattleya hai lá phổ biến nhất là Cattleya skinneri
Cattleya skinneri được Bateman phân loại và đặt tên để vinh danh nhà thám hiểm và chuyên săn lùng thực vật nổi tiếng George Ure Skinner.
Cây thuộc loại phụ sinh trên cành cây, có khi sống trên các vách đá. Thân cao đến 50cm mang 2 lá hình bầu dục dài 10-20cm, rộng 3-6cm trên đỉnh. Phát hoa ra từ một bọc hình lá trên đỉnh các cây trưởng thành, mang 4-12 hoa màu hồng tím, lớn đến 8cm. Môi hoa hình ống loe ra với họng màu trắng kem.
Cattleya skinneri có nhiều loài phụ như trắng tuyền, hoặc trắng với họng màu tím.
Cattleya skinneri rất được các nhà lai tạo lan ưa chuộng để dùng làm giống căn bản lai tạo vì chúng rất khoẻ và mau hoa.
Cattleya hardyana là giống lai tự nhiên giữa Cattleya dowiana var aurea và Cattleya warscewiczii được tập đoàn của Hardy tìm thấy năm 1886 và đưa về Anh, khi cây trổ hoa được đặt tên của Hardy. Sau đó ở vườn ươm người ta cũng đã lai tạo giữa hai giống trên và được kết quả tương tự.
Trong thiên nhiên người ta tìm thấy khá nhiều loài Cattleya lai tạo tự nhiên như Cattleya guatemalensis được Linden và Reichenbach tìm thấy ở Guatemala, nó là kết quả của sự thụ phấn tự nhiên giữa Cattleya skinneri và Cattleya aurantiaca. Sau đó ít lâu ở Honduras, Ames và Correll tìm thấy một giống Cattleya mà họ đặt tên là Cattleya pachecoi, thực chất nó chính là Cattleya guatemalensis.
Hoặc như Cattleya brasiliense là giống lai tự nhiên giữa Cattleya bicolor và Cattleya harrisoniana.
Nguồn : vuonhoalan.net
