Anacamptis
Tông: Orchideae
Tông phụ: Orchidinae
Phân bố: Có khoảng 12 loài ở châu Âu, miền tây châu Á và miền bắc châu Phi.
Là loài địa lan, với thân củ hình cầu. Lá không có đốm. Vòi hoa có thể có nhiều hoa mọc sít nhau, tạo thành hình kim tự tháp hoặc hình trụ. Hoa nhỏ thường có màu hồng hoặc màu hoa tử đinh hương. Lá đài sau và các cánh hoa hường tạo thành một cái nắp, các lá đài dưới phẳng. Môi hoa giống cái cựa, có thể có 3 thùy
cũng có thể không. Khối phấn: 2
Mãi cho đến gần đây giống này chỉ bao gồm có 1 loài, đó là Anacamptis pyramidalis, nhưng khi kiểm tra phân tử thì người ta kết luận rằng có một số loài lan nên đưa vào đây.
CÁCH TRỒNG
Hầu hết các loài thuộc giống này đều thích hợp với đất kiềm hoặc đá vôi, thoát nước tốt.
Là loài địa lan, chúng có thể được trồng trong những chậu nông với chất trồng thông thường dành cho địa lan, bổ sung thêm một ít đá vôi, một ít cỏ đã cắt ngắn. Nên lưu ý thường xuyên đừng để cho cỏ mọc cao. Hầu hết các loài vào mùa đông lá trở nên có hình hoa thị, nhưng vẫn xanh tươi, sau đó lá tàn đi và chồi hoa sẽ xuất hiện. Hoa nở vào mùa xuân.
Anacamptis coriophora
Cùng loài: Orchis coriophora Linnaeus
LAN CON RỆP
Cây cao 15-60 cm. Lá thường mọc từ gốc, dài 15 cm. Chùm hoa tạo nên hình thuôn hoặc hình trụ, có nhiều hoa và mọc sít nhau, màu nâu đỏ hồng hoặc xanh lục, nhưng mùi hương của chúng thì khó ngửi. Các lá đài và cánh hoa tạo thành cái nắp. Môi hoa có 3 thùy, có một thùy cuộn vào trong. Cựa hình côn. Ra hoa vào mùa xuân cho tới đầu mùa hạ.
Môi trường sống của chúng là những nơi ẩm ướt ở châu Âu, Bắc Phi, vùng cận đông.
Anacamptis laxiflora
Cùng loài: Orchis laxiflora Lamarck
Cây cao 20-100 cm. Lá hình mũi mác. Chùm hoa tạo thành hình trứng hoặc hình trụ, có 6-20 hoa mọc rời rạc. Hoa có màu hồng, màu tử đinh hương hoặc màu đỏ tím. Môi hoa có ba thùy, thường ở tâm là màu trắng.
Cựa hoa dài 2 cm, chĩa lên trên. Cây ra hoa vào mùa xuân tới đầu mùa hè. Loài này sẽ phát triển tốt nếu trong trong vườn ẩm ướt.
Nơi sinh trưởng của chúng là ở những cánh đồng cỏ, trong các đầm lầy ở Bắc Âu tới Belgium (bao gồm cả quần đảo Channel), Bắc Phi và tân Á.
Loài tương tự: Anacamptis palustris (Jacquin) R.M. Bateman, Pridgeon & M.W. Chase [cùng loài với Orchis palustis (Jacquin) Bonnier & Layens], có hoa mọc sít nhau và các thùy của môi xẻ sâu hơn.
Anacamptis longicornu
LAN CỰA DÀI
Cùng loài: Orchis longicornu Poiret
Cây cao 10-15 cm, lá có màu xanh sáng, hình hoa thị. Vòi hoa không có nhiều hoa, kết cấu thiếu chặt chẽ với vòi. Hoa màu đỏ tía (ít khi có màu hồng hoặc đỏ). Môi hoa màu trắng, có những chấm màu đỏ tía, có ba thùy nhưng rất nông, trong đó có một thùy dài hơn (dài 16 mm). Cựa hoa cuộn lên trên. Ra hoa vào cuối
đông tới đầu mùa xuân. Nơi sinh trưởng của chúng ở những cánh đồng cỏ khô, ở ven đường hoặc ở những vùng rừng thưa ở miền tây Mediterranean, Bắc Phi.
Loài tương tự: Anacamptis champagneuxii (Barné- oud) R.M. Bateman, Pridgeon & M.W. Chase, với hoa không cứng cáp, ngắn hơn và ít hoa hơn.
Anacamptis morio
LAN CÁNH CHIM XANH
Cùng loài: Orchis morio Linnaeus
Cây cao 10-40 cm. Lá hình thuôn đến hình mác, dài 9 cm. Chùm hoa dài 8 cm tạo thành hình kim tự tháp hoặc hình thuôn. Trên vòi hoa có 5-25 hoa , mọc không sát nhau, màu đỏ tía, ít khi thấy màu hồng hoặc trắng. Các lá đài nổi bật với những đường gân xanh. Môi hoa có ba thùy, màu nhạt hơn với những chấm sậm màu ở tâm. Cựa hoa dựng đứng hoặc uốn cong lên, có chiều dài bằng với môi hoa. Ra hoa vào đầu mùa hè. Sinh trưởng trên các đồng cỏ ở châu Âu và tây Á.
Anacamptis papillionacea
Cùng loài: Orchis papillionacea Linnaeus
LAN BƯỚM HỒNG
Cây cao 15-40 cm. Lá hình mũi mác, mọc từ gốc thân dài 18 cm. Vòi hoa có 4-14 hoa mọc không sát nhau, cũng có khi ngược lại. Hoa màu đỏ tía. Các lá đài và cánh hoa có những đường gân sẫm màu hơn. Môi hoa dài 12-25 mm, hình chiếc quạt, với màu thường nhạt hơn so với các chi tiết khác của hoa. Môi có những chấm hoặc những sọc sậm màu. Cựa hoa hình côn và uốn cong xuống phía dưới. Ra hoa vào mùa xuân. Nơi sinh trưởng là ở những đồng có đất khô hoặc ở những rừng thưa Ở miền nam châu Âu, Bắc Phi.
Anacamptis pyramidalis
LAN KIM TỰ THÁP
Cây cao 20-60 cm. Lá hình hoa thị, tàn đi trong thời gian cây trổ hoa. Trên mỗi vòi hoa có nhiều hoa, khi mới hình thành, cả chùm hoa tạo thành hình kim tự tháp, sau khi hoa nở, tạo thành hình trụ. Hoa có các màu từ hồng nhạt đến hồng đậm, ít khi có màu trắng. Môi hoa dài 9-10 mm, có ba thùy sâu.
Cựa hoa dài 10 mm.
Ra hoa vào mùa hè.
Nơi sinh trưởng là ở những vùng đất lẫn đá vôi ở châu Âu, Bắc Phi và tây Á.
Nguồn tài liệu từ: Sách hoa lan ( của Bác Phạm Tiến Khoa )